زمانی که در بازار مالی شروع به کار کردم، هرگز به حجم معاملات نگاه نمی‌کردم. چرا که در بازار مالی حجم معاملات دقیقی وجود ندارد. بازار جهانی یک بازار غیرمتمرکز است و حجمی که در پلتفرم معاملاتی شما نشان داده می‌شود در واقع آن حجمی است که در بروکر شما معامله شده است نه حجم دقیق بازار.

اما این قضیه در بازار سهام کاملا متفاوت است. در اینجا حجم معاملات یک ابزار کاملا مفید است. من از حجم معاملات در زمان شکست (Breakout) الگوهای قیمتی در تایم فریم روزانه استفاده کردم و دیدم که به خوبی جواب می‌دهد. چیزی که ما می‌خواهیم ببینیم یک بی‌نظمی در میزان حجم معاملات در روزی که شکست رخ می‌دهد می‌باشد. البته ممکن است این تغییر حجم در روزهای بعدی نیز رخ بدهد. شاید گیج شده باشید و منظور از بی‌نظمی را به درستی درک نکرده باشید. منظور ما از بی‌نظمی در واقع افزایش قابل توجه حجم معاملات در یک روز خاص می‌باشد. این تغییر را با نگاه کردن به میله حجم معاملات در آن روز خاص و مقایسه آن با روزهای قبلی، مشاهده شیب افزایشی میانگین متحرکی که بر روی حجم معاملات اعمال کرده‌ایم و یا ترسیم خط روند روی هیستوگرام حجم معاملات می‌توانیم درک کنیم.

من شخصا ترسیم خط روند یا مقایسه ساده حجم معاملات روز فعلی با روزهای قبلی را ترجیح می‌دهم. حالا نگاهی به چند مثال داشته باشیم. با طلاچارت همراه باشید…

شکست جعلی بدون تایید حجم + شکست تایید شده موفق

به اولین خط عمودی قرمز رنگ توجه کنید. در اینجا یک شکست صعودی داشته‌ایم. اما زمانی که به میله‌های حجم نگاه می‌کنیم می‌بینیم که تغییر خاصی در میله حجم مربوط به این کندل دیده نمی‌شود و در واقع این شکست صعودی که حتی با کندل قوی انجام شده توسط حجم معاملات تایید نشده است.

اما در خط عمودی قرمز دوم، شکستی که انجام شده توسط حجم معاملات و یک کندل صعودی قوی تایید شده است. میله‌ مربوط به این کندل بسیار بالاتر از میانگین روزهای گذشته بوده و بیش از معاملات ۱۵ روز گذشته است. بعد از این شکست و قبل از رسیدن قیمت به هدف مدنظر وارد یک فاز حرکتی خنثی (رنج) شده‌ایم و ممکن است بعضی افراد معامله خود را به صورت Break-Even (بدون سود و ضرر) ببندند. با این حال باز هم استفاده از حجم معاملات باعث شد تا ما وارد ضرر نشویم.

شکست تایید شده و موفق

چیزی که در اینجا می‌بینیم به اصطلاح یک “الگوی راه انداز” نامیده می‌شود (در اینجا یک کنج) که به عنوان یک کاتالیزور قبل از شکست یک ساختار یا سطح حمایتی/مقاومتی عمل خواهد کرد. در اینجا قیمت به سطح مقاومتی فشار وارد آورده و سپس شروع به اصلاح قیمتی کرده و “الگوی راه‌ انداز” راه بوجود آورده است. بعد از گذشته چند هفته، قیمت توانسته از این الگو خارج شود و با یک گپ از سطح مقاومتی عبور کند. نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که در زمان عبور قیمت از سطح مقاومتی، حجم معاملات نیز افزایش قابل توجهی داشته است.

حجم معاملات در این مثال به شکل واضحی قدرتمند بوده است و از حجم معاملاتی که در ۴۵ روز اخیر انجام شده بیشتر است. همچنین خط روندی که بر روی هیستوگرام حجم ترسیم شده نیز شکسته شده است.

مثالی دیگر از شکست تایید شده و موفق

در این مثال قیمت هم موفق به شکست سطح مقاومتی شده و هم توانسته است که بالای کندلی که در گذشته یک شکست جعلی انجام داده است تثبیت شود. حجم معاملات نیز در زمان این شکست بالاتر از حجم معاملات ۴۵ روز اخیر می‌باشد. پس از آن قیمت سریع به هدف خود دست پیدا کرده است.

یک نمونه ناموفق از لحاظ آنالیز حجم معاملات

در این حالت ما می‌توانستیم یک ترید موفق داشته باشیم اما آنالیز حجم معاملات مانع از ورود ما به این معامله شده است. در اینجا یک مثلث متقارن داشته‌ایم که ضلع بالای آن شکسته شده و به هدف خود نیز دست پیدا کرده است. اما حجم معاملات در زمان شکست این ضلع، هیچ تغییر خاصی را به ما نشان نمی‌دهد.

خب در هر صورت این معامله‌گری است و گاهی چنین اتفاقاتی نیز رخ می‌دهند. بعضی مواقع ما تریدهایی را از دست می‌دهیم که به وسیله حجم معاملات رد شده‌اند. بعضی مواقع نیز ممکن است در تریدهایی ضرر کنیم که توسط حجم معاملات تایید شده‌اند. ما صرفا از ابزارها و روش‌هایی استفاده می‌کنیم تا شانس خود برای انجام معاملات صحیح را بالا ببریم.

وقتی که آنالیز حجم معاملات جلوی اشتباه را می‌گیرد

در این تصویر یک ساختار زیبا و یک شکست عالی با کندلی بسیار قوی را داریم. اما قیمت در ادامه حرکت ناتوان است و به داخل الگو برمی‌گردد. البته واضح است که ما این ترید را انجام نمی‌دهیم چرا که هیچ نشانه خاصی در میله‌های حجم معاملات به چشم‌مان نمی‌آید!

جمع بندی

مثل هر چیزی دیگری در معامله‌گری، حجم معاملات نیز یک ابزار است. من در اینجا فقط در مورد اینکه چگونه می‌توان از حجم معاملات استفاده کرد صحبت کردم. به یاد داشته باشید که افزایش حجم معاملات به معنای افزایش علاقه معامله‌گران به یک دارایی (در اینجا سهام شرکت‌ها) می‌باشد. حالا اگر این افزایش حجم با یک شکست صعودی یا نزولی همزمان شود می‌تواند نشانه خوبی برای انجام یک معامله باشد.